Wielu przedsiębiorców, działających zgodnie z prawem i mających na uwadze dobro swego przedsiębiorstwa, na pewno zwraca uwagę na pojawiające się w mediach doniesienia, o coraz to nowych śledztwach i postępowaniach, związanych z wyłudzeniem podatku VAT. W łańcuszkach wyłudzeń pojawiają się ogniwa, których właściciele nie mieli świadomości, że są wykorzystani przez przestępców.
Co zatem zrobić, by uniknąć znalezienia się w takiej sytuacji?
Przepisy prawa nie zobowiązują podatników do podejmowania konkretnych działań, związanych ze sprawdzeniem rzetelności swego kontrahenta. Pamiętać przy tym należy, że sam fakt zakupu towaru lub usługi oraz otrzymanie faktury nie tworzą same w sobie prawa do odliczenia podatku naliczonego. Należy jeszcze sprawdzić swego potencjalnego partnera na tyle dokładnie, by wyeliminować lub przynajmniej ograniczyć do minimum ryzyka, związane z możliwym oszustwem. Podjęcie odpowiednich działań i zachowanie szczególnej ostrożności przy doborze kontrahentów leży w interesie podmiotów, prowadzących działalność gospodarczą.
W tym kontekście warto przypomnieć wyrok WSA w Poznaniu z dnia 21 sierpnia 2014 r. (sygn. akt I SA/PO 520/14), w którym przywołano wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawach połączonych C-80/11 i C-142/11. TS UE wskazał, że przezorny przedsiębiorca powinien zasięgnąć informacji na temat podmiotu, u którego zamierza nabyć towary lub usługi, w celu upewnienia się co do jego wiarygodności. Co kluczowe, Trybunał stwierdził że dla poprawności rozliczenia podatku VAT istotne są działania podatników, polegające na samokontroli, m.in. skutecznej weryfikacji dostawców w zakresie rzetelności źródła dostawy oraz zgodności faktury ze stanem faktycznym. W interesie nabywcy leży sprawdzenie potencjalnego kontrahenta na tyle wnikliwie, by ryzyko związane z doborem partnera ograniczyć do minimum. Samo sprawdzenie danych rejestracyjnych na początku współpracy nie daje gwarancji, że kontrahenci działają legalnie i dokonują faktycznych transakcji, opisanych na wystawionych przez nich fakturach.
Z tego też względu przedsiębiorcy powinni skorzystać z możliwości wdrożenia Systemu Kontroli Biznesowej, oferowanego przez Krajowy Instytut Kontroli Biznesowej. Warto też zlecić przygotowanie „Raportu Informacyjnego o Firmie”, który nie tylko gwarantuje uniknięcie problemów, związanych z zawarciem transakcji z nieuczciwym kontrahentem, ale też może służyć jako dowód zachowania należytej staranności w przypadku ew. postępowania przed Krajową Administracją Skarbową.